Dit artikel gaat over zelfwaardering en het ontwikkelen van een positieve kijk op jezelf. Over het vormen van een positiever beeld op jouw unieke eigenschappen en specifieke kwaliteiten als mens. Op jouw kernkwaliteiten !
Heel vaak heb ik mensen tegenover me, die een negatief beeld over zichzelf hebben, zichzelf onderwaarderen, bekritiseren en onnodig naar beneden halen. Bij wie hun gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen weinig tot niets is. Je af en toe onzeker voelen daar is niets mis mee. Het heeft zelfs een positieve kant. Want daardoor ga je meer kritisch onderzoekend nadenken en reflecteren. Vervelend wordt het wanneer je doorschiet en veroordelend wordt en je jezelf bijvoorbeeld dom, dik of lelijk blijft vinden. Wanneer je je eigen kwaliteiten vergeet.
De eerste vraag die bij mij dan opkomt is; waar komt die onzekerheid vandaan? En hoe kun je meer zelfvertrouwen opbouwen? Hoe van een té kritische naar een meer ondersteunende kijk op jezelf komen? Hoe als het ware de vicieuze cirkel van negatieve gedachten doorbreken die dat negatieve beeld en dat onzekere gevoel over jezelf in stand houden.
Inzicht in persoonlijkheid en karakter vormen de basis voor persoonlijke groei. Om lekker in je vel te zitten, is het belangrijk dat je leeft volgens je innerlijke waarden en drijfveren. Dat je vanuit vrijheid kunt ‘bewegen’ en keuzes maakt. Een positieve kijk op jezelf is heel belangrijk want een gebrek aan zelfvertrouwen ondermijnt je geluk. Wanneer je veel zelfvertrouwen hebt, dan is het makkelijker om aan je onzekerheid te werken. Heb je weinig zelfvertrouwen dan is dat veel moeilijker. Je ziet vooral wat je niet kan in plaats van waar je kwaliteiten liggen. Door de focus te leggen op zicht krijgen in je eigen vaardigheden, persoonlijke eigenschappen en kwaliteiten, kun je handvatten vinden om het beeld over jezelf in een positievere kijk om te vormen.
Het zelfbeeld is een combinatie van gedachten, overtuigingen en ideeën die je hebt over jezelf. Het is het beeld, of de manier, waarop jij tegen jezelf aankijkt. Iedereen heeft dat, iedereen heeft een beeld over zichzelf. Dit beeld kan heel anders zijn dan het beeld dat anderen van jou hebben.
Jouw zelfbeeld kan positief zijn. Dat is prettig en bezorgt je veelal een goed gevoel over jezelf. Vol vertrouwen, innerlijke kracht en eigen waarde sta jij in de wereld en kijk je naar de toekomst.
Jouw zelfbeeld kan ook negatief zijn. Je hebt weinig vertrouwen in jezelf, voelt je vaak onzeker. Gevoelens van innerlijke zwakte en een laag gevoel van eigenwaarde voeren de boventoon. De toekomst bezie je meestal ook niet al te rooskleurig en je kunt op gaan zien tegen activiteiten of dingen die komen gaan. Je kunt last hebben van negatieve gedachten als; -iedereen is tegen mij-ja dat kan ik niet-ik vind nooit een nieuwe partner-ik ben veel te dik- ik ben maar….-en ik heb maar…- ik tel niet mee-ik ben het niet waard.
Negatieve gedachtenwerken belemmerend. Ze beperken je in je doen en laten. Je kunt hierin zover gaan dat je gaat denken voor een ander; -ik hoef t niet te vragen aan mijn baas, want hij gaat er toch niet op in….
Ook kan het zijn dat je jezelf constant aan het vergelijken bent met anderen. Altijd bezig met wat de ander beter kan. Anderen hebben meer gestudeerd dan jij. Anderen hebben een vlottere babbel dan jij. Anderen hebben een hogere functie. Anderen hebben een mooiere auto dan jij. Een betere smaak. Een leuker leven. Anderen hebben t gemaakt!
Je voelt je niet krachtig, je hebt weinig vertrouwen in jezelf en je bent onzeker. In jouw hoofd maak je iedereen onnodig groot. En jezelf onnodig klein.
Hoe te komen tot een positiever beeld van je zelf, hoe kun je uit jouw vicieuze cirkel van negatieve gedachten en gevoelens komen. Wat je jezelf af zult moeten vragen is, in hoeverre jouw negatieve gedachten over jezelf realistisch zijn? Hoe zijn ze ontstaan? Kloppen ze eigenlijk wel?
Wanneer je meer inzicht krijgt in de impact die (oude) negatieve boodschappen op je hebben, kun je ze geleidelijk aan gaan loslaten en vervangen door positievere, meer ondersteunende gedachten die voor jou zin hebben.
Positief over jezelf denken draagt bij aan een positief gevoel over jezelf maar ook over hoe plezierig je je leven ervaart.
Op een dieper niveau gaat het over de vraag: kan ik mezelf aanvaarden zoals ik ben? Waarom wijs ik mezelf eigenlijk steeds af. Het gaat over jezelf omarmen en zeggen: ik ben OK.
“Het is de ervaring van nóch afwijzen, nóch goedkeuren. Laten zijn wat is.” — Byron Brown
“Self-acceptance means that the individual fully and unconditionally accepts himself whether or not he behaves intelligently, correctly, or competently and whether or not other people approve, respect, or love him.” — A. Ellis
Zelfaanvaarding gaat over jezelf accepteren zoals je bent, door blij te zijn met je mooie kanten en door toegeeflijk te zijn voor je minder gunstige karaktertrekken. Het gaat over een soort van self-kindness: naar jezelf kijken met een zachte blik. Je beseffen dat niemand perfect is en jij dus ook niet.
Bij zelfwaardering gaat het over de vraag: haal je waardering uit wie je bent als mens en wat je betekent voor anderen? Of haal je je waardering uit wat je doet en kunt en uit relaties die je hebt met anderen? Of een combinatie hiervan? Hoe waardeer jij jezelf? Hoe goed ken jij jezelf eigenlijk om dit soort van vragen te kunnen beantwoorden? Wat zijn jouw eigen waarden, overtuigingen, sterke en zwakke kanten, jouw eigen kern kwaliteiten? Inzicht in eigenschappen die tot het wezen (de kern) van jou als persoon behoren zijn hiervoor onontbeerlijk!
Natuurlijk heeft iedereen van nature wel een gezonde dosis zelfkennis. Meestal voel je vanzelf wel aan waar jouw sterktes en zwaktes liggen en wat je graag doen en wat niet. Maar wanneer neem je nou écht de tijd om dit te benoemen? Volgens het oude gezegde:
“Zelfkennis is het begin van alle wijsheid”
Zelfkennis en zelfinzicht vormen de basis voor persoonlijke ontwikkeling. Trouwens ook een basis voor succes in alle opzichten. Of het nu om jouw privé-situatie gaat of om je werk. Zelfkennis is een must!
Kernkwaliteiten zijn eigenschappen die tot de kern van jou als persoon behoren. Een kernkwaliteit ‘kleurt’ jouw als mens: het is een specifieke sterkte waar je bij jou direct aan denkt. Voorbeelden van kernkwaliteiten zijn; daadkracht, zorgzaamheid, openhartigheid, moed, ontvankelijkheid, ordelijkheid, inlevingsvermogen en flexibiliteit.
Een kernkwaliteit is te herkennen aan iemands bijzondere kwaliteit, waarover hij of zij zelf zegt: “dat kan toch iedereen”.
Een kernkwaliteit is dan ook altijd potentieel aanwezig. Het onderscheid tussen kwaliteiten en vaardigheden zit vooral in het feit dat kwaliteiten van binnenuit komen en vaardigheden van buitenaf aangeleerd. Vaardigheden zijn dus aan te leren, zoals bijvoorbeeld leren lezen en schrijven. Kwaliteiten kun je ontwikkelen, zoals bijvoorbeeld doorzettingsvermogen of empathie.
Hoe duidelijker jijzelf beeld hebt van je eigen kernkwaliteiten, des te bewuster kun je ze gaan leven. En daarmee kun je denken aan: inzetten op je werk, in relaties of situaties waarin juist jouw specifieke of precies die ene bepaalde kwaliteit nodig is.
Iedere kernkwaliteit heeft zowel een zon-alsook een schaduwkant. De schaduwkant is de zogenaamde ‘valkuil’. Dit is eigenlijk ‘te veel van het goede’. Daadkracht wordt dan drammerigheid. Zorgvuldigheid schiet door in pietluttigheid. Behulpzaamheid wordt bemoeizucht en wanneer je te flexibel wordt, schiet je door in wispelturigheid.
Uit je kernkwaliteit (kernkwadrant) is ook af te leiden waar je mogelijk conflicten met je omgeving kunt verwachten. Alsook waar je uitdaging ligt om je verder in te ontwikkelen. Bij de valkuil drammerigheid hoort wellicht ‘geduld’ als uitdaging. En bij dit kwadrant zou mogelijk ‘passiviteit’ de allergie kunnen zijn. De persoon met als kwaliteit ‘daadkracht’ kan allergisch zijn wanneer hij geconfronteerd wordt met mensen die ‘passief’ zijn. Deze persoon is allergisch voor passiviteit omdat passiviteit te veel van zijn uitdaging (=geduld) is, en weet zich daar geen raad mee. Ook is de kans groot dat deze persoon in zijn eigen valkuil terecht kan komen. Hij zal harder gaan ‘drammen’ en de ander verwijten ‘passief’ te zijn
Bij het oplopen van de druk of spanning zal je als persoon ‘te veel van het goede’, te veel van je kwaliteit naar buiten brengen. Met andere woorden in je valkuil schieten dus. Neem bijvoorbeeld de kwaliteit ‘behulpzaamheid’. Kan onder druk te veel worden en doorschieten in ‘bemoeizucht’. Wordt de druk nog hoger, dan zal in extreme gevallen de neiging kunnen ontstaan dat je als persoon (plotseling) schiet in je allergie en deze gaat leven. Dit zijn momenten waarop de omgeving jou eigenlijk niet meer herkent. Het gedrag dat je dan laat zien is zo ongewoon dat er onbegrip ontstaat. Wanneer je ‘normaal’ gesproken behulpzaam en vriendelijk bent, zal je je vervolgens onder hoge stress, onverschillig en bot, gaan gedragen. Wanneer dit soort verschijnselen zich voor gaan doen, is het tijd voor een ‘time-out’ anders ligt een crisis of burn-out in het verschiet.
Het kernkwadrant van kwaliteiten levert een bijdrage aan zelfkennis. En daarmee aan realistische, meer ondersteunende zelfconstructies. Het geeft inzicht in je gedrag onder stress, over jouw gedrag in conflictsituaties en bovenal inzicht in jouw kwaliteiten, die je misschien heel normaal vindt maar veel te weinig bij jezelf waardeert. Het kan je helpen meer vertrouwen in jezelf op te bouwen en je zekerder te voelen. Helpen om meer innerlijke rust te ervaren, meer te kunnen genieten en de toekomst zonnig tegemoet te zien.
Neem gerust contact met mij op: Michèle Jansen-Richter 06-81484775 / michele@richter-coaching.nl
Meer zelfkennis opdoen kan ook via het Zelfonderzoek van de ZKM. In een gestructureerd traject van ongeveer 5 sessies, krijg jij inzicht in je drijfveren, je kwaliteiten, je toekomstwensen en wat je hierin tegenhoudt. Kortom inzicht in de rode draad van jouw functioneren. Mail me op michele@richter-coaching.nl, dan maken we een afspraak voor een kennismaking of intake.
6 juli 2021
Zutphensestraatweg 16
6881 WS Velp
Nederland
Bekijk de kaart
@michelerichter
